De klank van het instrument wordt veroorzaakt door het in trilling brengen van stalen snaren welke via een klankbord (zangbodem) versterkt en hoorbaar worden. De klanken die het instrument voortbrengt hebben een bepaalde frequentie (aantal Herz) die de toonhoogte bepaalt. Daarnaast wordt de klank van het instrument be﮶loed door het vertrek waarin het zich bevindt.

Door schommelingen in temperatuur en vochtigheidsgraat werkt de zangbodem. Afhankelijk van de schommeling krimpt deze of zet hij uit waardoor de snaarspanning verandert. Door deze veranderende snaarspanning wordt het instrument onzuiver. De pianostemmer kan, door te draaien aan de stempennen, de snaarspanning weer corrigeren.

Een piano of vleugel ontstemt voornamelijk door seizoensinvloeden en in veel mindere mate door het al of niet bespelen van het instrument. Door de vier jaargetijden behoort u het stemmen van uw instrument feitelijk 4 x per jaar te laten doen omstreeks het wisselen van de seizoenen. Het is tegenwoordig gebruikelijk om de piano of vleugel 3 keer en soms maar 2 keer per jaar te laten stemmen. Hierdoor is het helaas niet mogelijk om het gehele jaar een zuiver klinkende piano of vleugel te bespelen.

Dat het stemmen belangrijk is behoeft geen betoog maar wat de pianostemmer ook kan zien is het ontstaan van kleine probleempjes en deze verhelpen voordat ze grote problemen veroorzaken.